Đây là bản sắc văn hoá dân tộc Mông Mù Cang Chải vào dịp cuối tháng Chín, đầu tháng Mười hàng năm khi mà kỳ quan, kiệt tác nghệ thuật của người Mông Mù Cang Chải, những triền ruộng bậc thang trải một màu vàng óng như dát vàng trên lưng núi, là thời điểm người dân nơi đây bắt đầu vào vụ thu hoạch mới.

Đồng bào Mông Mù Cang Chải quan niệm, động thực vật chung quanh con người đều có phần hồn và phần xác, và để cảm tạ tổ tiên, trời đất đã mang lại những mùa vàng bội thu, thóc lúa đầy nhà, từ đó đã hình thành nghi thức bản sắc dân tộc - lễ cúng cơm mới của người Mông. Lễ cúng cơm mới là nghi lễ truyền thống và sinh hoạt thường ngày đã được thực hiện tại Mù Cang Chải, đã thu hút đông đảo du khách và các nhà báo. Bước đầu tiên của một lễ cúng cơm mới đó là các thiếu nữ Mông trong trang phục của dân tộc mình ra thửa ruộng chọn ở chỗ lúa chín vàng nhất, gặt đủ một ăn một bữa, rồi mang về nhà, sau đó mang những hạt lúa mẩy cho vào chảo rang đều đến khi khô là được.

Công đoạn tiếp theo là đem lúa đã rang khô đi dã bằng cối đá, cối gỗ thành những hạt gạo thơm mùi cốm, lại cho tiếp vào nồi, đổ nước nấu cơm, khi cơm chín xơi lên đầy một chiếc bát to, hay chậu con sạch để dâng lên mâm cúng. Mâm cỗ cúng ngoài bát cơm mới, còn có thức ăn chín như: thịt lợn luộc, thịt gà, cá suối, hoặc cá ruộng nướng, một bát nước canh, muối trắng và một vài gia vị khác. Mâm cỗ được bày tại gian giữa của nhà, chủ nhà bắt đầu cầu khấn, cảm ơn tổ tiên, đất trời, cảm ơn dòng họ đã cho một mùa vàng bội thu.

Sau khi cầu khấn chừng 15 - 20 phút, chủ nhà lấy mỗi thứ trên mâm cỗ một ít, mang rắc ra trước cửa nhà, vườn nhà, sau đó ngồi thử nhấm các món, rồi dọn mâm, bát, cỗ bàn thiết đãi khách. Bát cơm cúng là những hạt luá thu hoạch đầu tiên, sau lễ cúng cơm mới thì mới tiếp tục được thu hoạch lúa và thưởng thức những món ăn truyền thống của vùng như: Lợn cáp nách, gà xương đen, thịt trâu, bò, ngựa xấy khô, bánh chưng, bánh giày, rượu thóc, sôi ngũ sắc, gạo nếp tú lệ, mật ong rừng, táo mèo.